वर्तमान बैंकिङ व्यवसायमा ग्राहकमुखी बैंकिङ सेवाको आवश्यकता माथी प्रकाश पार्दै वाणिज्य बैंकको ग्राहक सेवाको गुणस्तरमा कसरी सुधार गर्न सकिन्छ ?

 १७. 


                  ग्राहक नै बैंकका मेरुदण्ड हुन

ग्राहकमुखी बैकिङ सेवा : 

 बैंक तथा बित्तिय संस्थहरुले आफ्ना ग्राहकहरुको चाहाना तथा आवश्यकता अनुसार सेवा सुबिधा उपलब्ध गराउनु नै ग्राहक मुखी बैंकिङ सेवा हो। 


बैंकले ग्राहकबाट निक्षेप संकलन गर्ने ,कर्जा प्रवाह गर्ने तथा रकम स्थानान्तरण गर्ने ,सेफ डिपोजिट भल्ट आदि जस्ता प्राथमिक सेवा प्रदान गर्ने गर्दछ। यस्ता सेवाहरु प्रदान गर्दा अति सरल सहज र शिघ्र रुपमा गर्ने र ग्राहकलाइ बैंकिङ सेवा बाट सन्तुष्ट  बनाउने अवधारणा नै ग्राहक मुखी बैंकिङ सेवा हो।


बैंकिङ ब्यवसायमा ग्राहकमुखी बैंकिङ सेवाको महत्त्व तथा आवश्यकता : 


ग्राहक मुखी बैंकिङ सेवामा  3H अर्थात :


Head To Head ( ग्राहकलाइ ब्याक्तिगत किसिमले सेवा दिने )

Heat To heart ( ग्राहकलाइ बैंक सँग आत्मीय बोध गराउने ) 

Hand To Hand (बैंकको तर्फबाट कर्मचारीले बैंकमा आउने प्रत्येक ग्राहकलाई उसको उदेश्य अनुसारको सेवा दिने) को बिशेष महत्त्व हुन्छ।


-बैंकमा आबद्द ग्राहकहरुलाइ पुर्ण सन्तुष्टि प्रदान गर्न

-ग्राहकहरुलाइ आफ्नो संगठनप्रती आकर्षित गर्न 

-ग्राहक सँग दिगो तथा सुमधुर सम्बन्ध स्थापना गर्न

-ग्राहकको आवश्यकता अनुसार सेवा सुबिधा उपलब्ध गराउन

-ग्राहकको तर्फबाट सिर्जना हुन सक्ने जोखिम न्यूनीकरण गर्न 

-छिटो छरितो ,बिश्वासिलो सेवा सुबिधा उपलब्ध गराउन

-ग्राहकमुखी बैंकिङ सेवा पुर्ण रुपमा कार्यान्वयन गर्न

-ग्राहकलाई संगठनमा दिर्घकालसम्म टिकाइराख्न



RBB को ग्राहकमुखी सेवालाइ निम्न तरिकाले सुधार गर्न सकिन्छ :


- ग्राहकको वर्गीकरण अनुसारको बैंकिङ सेवा प्रदान गर्ने रणनीति अवलम्बन गर्ने

-ग्राहकको माग इच्छा  चाहाना र आवश्यकता अनुसारका सेवा प्रवाहमा ध्यान दिने

-ग्राहकका प्रकार अनुसार ( साक्षर ,निरक्षर ,शंकालु ,बिश्वासिलो ,संस्थागत ,ब्याक्तिगत ) संभब भएसम्म ब्यक्तिगत काउन्सिल गर्न नीति अवलम्बन गर्ने

-फ्रन्ट डेस्कका कर्मचारीहरुमा सामाजिकिकरण ,गुनासो सुन्ने क्षमता ,मुस्कान सहितको सेवा जस्ता क्षमताको बिकास गर्न नियमित तालिमको ब्यवस्था गर्ने

-गुनासो सुनवाइ कमेटी गठन गरि त्यसको पुर्ण कार्यान्वयनना जोड दिने

-बैंकिङ सेवालाइ Cost effective ,शिघ्र सेवा जोखिमरहित सेवा ,सहज सेवा र सरलिकृत प्रणाली बाट उपलब्ध गराउने

-बैंक छोडेर जाने ग्राहकहरुको छोड्नाका कारणहरुको अध्ययन विश्लेषण गरि कमिकम्जोरी सुधार गर्न निरनतर प्रयास गर्ने

-NRB ले दिएको निर्देशन बमोजिमको ग्राहक संरक्षण सिद्धान्तलाई पुर्ण रुपमा पालाना गर्ने

-सेवा शुल्क शर्त आफि लाई पारदर्शी र पक्षपातरहित बनाउने

-नागरिक बडापत्रको कार्यान्वयनमा जोड दिने

-सबै किसिमका ग्राहकलाई समान ब्यवहार प्रदर्सन गर्ने

-ग्राहक सँग उसका अपेक्षा र बैंकिङ सेवा थप प्रभावकारी बनाउनका लागि उचित राय सल्लाह र सुझाबको माग गरि कार्यान्वयन गर्ने


निष्कर्ष : ग्राहकमुखी बैंकिङ  सेवा ग्राहकलाइ सरल सहज शिघ्र र सम्पुर्ण बैंकिङ सेवा प्रदान गर्ने अवधारणा हो। यसले ग्राहकको अधिकतम सन्तुष्टिलाई केन्द्रबिन्दु बनाइ आफ्नो भुमिका निर्वाह गर्दछ। यस प्रकारको सेवालाई अझै प्रभावकारी बनाउन आवश्यक देखिन्छ।

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

फाइलिङ भनेको के हो?यसका उद्देश्यहरु लेखी फाइल राख्ने तरिकाहरु उल्लेख गर्नुहोस्।

1.फाइलिङ:- >कार्यालयमा दैनिक रूपमा प्राप्त हुने चिठीपत्र, लिखत टिप्पणी र अन्य महत्वपूर्ण कार्यालयीय कागजात आदिको भविष्यमा आवश्यक पर्दा तुरुन्त प्राप्त गर्न सक्ने गरी व्यवस्थित, वैज्ञानिक एवं क्रमबद्ध रूपमा अभिलेख राख्ने कार्यलाई फाइलिङ भनिन्छ । > कागजातलाई प्राथमिकताका आधारमा वर्गीकरण गरी उचित व्यवस्थापन गर्ने कार्य नैे फाइलिङ हो ।  सुरक्षा, शीघ्रता, लचकता, सरलता, मितव्ययिता, अनुक्रमिका आदि असल फाइलिङ प्रणालीमा हुनुपर्ने गुणहरू हुन् । 2.फाइलिङको उद्देश्य:- भविष्यमा खोजेको बखत तुरुन्तै पाउने गरी कागजपत्र फाइलमा सुरक्षित राख्नु फाइलिङको प्रमुख उद्देश्य हो । फाइलिङका अरू उद्देश्य निम्न छन :- >आवश्यक परेको समयमा प्रमाणको रूपमा कागजात जुटाउनु । >कार्यहरूलाई दोहोरिन नदिनु । >एक अर्कामा तुलना गर्न सहयोग गर्नु । >कार्यालयमा सूचना एवं प्रतिवेदन सजिलै उपलब्ध गराउनु । >अनुगमन र मूल्याङ्कनको कार्यमा सहयोग गर्नु । >कार्यालय व्यवस्थापन गर्नु। >कार्यालयको कार्यकक्ष आकर्षक बनाउनु आदि। 3.फाइल राख्ने तरिकाहरू:- >कागजातहरू सुरक्षित हुने गरी फाइलमा मिलाएर राख्ने कार्य फाइ...
Read more

कर्जा अपलेखन भनेको के हो?कर्जा अपलेखन किन गरिन्छ?

1.कर्जा अपलेखन:- >BFIs ले प्रदान गरेको कर्जा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको अभिलेख मा आएको हुन्छ,उक्त अभिलेखलाई हटाउने कार्य लाई नै कर्जा अपलेखन भनिन्छ। >बैंकले कर्जा सकार गरेमा आफुले कर्जा नोक्सानी व्यवस्थामा रहेको कोषबाट कर्जा चुक्ता गर्दा  ऋणिले ऋण चुक्ता गर्दा कर्जा असुलिन्यायधिकरण मार्फत कर्जा असुली अन्तर्गत धितो लिलामी हुँदा कर्जा अपलेखन हुने गर्दछ। 2.कर्जा अपलेखन निम्न कारणले गरिन्छ:- >ideal सम्पत्ति लाई न्यूनीकरण/हटाउन का लागि  >bfis को नाफालाई वृद्धि गर्नका लागि  >व्यावसायिक कार्य निरन्तर सञ्चालनका लागि  >निस्कृय कर्जा सम्पत्ति को मात्रा थाहा पाउनका लागि  >जोखिम न्यूनीकरण गर्नका लागि  >करको दायित्व न्यूनीकरण गर्न >कर्जा प्रदान गरिएको ऋणि लाई प्रभावकारी नियमन निरीक्षण गरि बाकी कर्जा लाई असल कर्जामा राख्नका लागि  >Loan loss provision मार्फत कर्जा अपलेखन गरि ऋणि लाई कालो सुचिमा राख्नका लागि आदि। 3.निष्कर्ष:- कर्जा अपलेखन गर्नाले provision को कोषबाट वा ऋणिको धितो बाट वा ऋणिले आफैं वा अरुको सम्बन्धित व्यक्तिले ऋण चुक्ता गरि...
Read more

Good For Payment Cheque

 Good For Payment Cheque चेकमा लेखिएका रकम भुक्तानी गनन सुनननितता प्रदान गनन भुक्तानी योग्य छ भनन सम्बखित बैंकले  प्रमाखतत गरेको चेकलाई गुड फर पेमेन्ट चेक भननन्छ । यस्तो चेक बनाउन िातावालालेआफ्नो िातामा  चेकमा लेखिने रकम जम्मा गरी चेक कानिन्छ । यो चेक बैंकले के नि शुल्क नलएर प्रमानित गरेको हुन्छ ।  यस्तो चेक नलई आउनेलाई बैंकले तोनकएको समय नभत्र भुक्तानी नदन बैंक वाध्य हुनेछ । अरु चेकमा जस्तो गुड फर पेमेन्ट चेकमा भुक्तानी नहुने डर हुुँदैन । नकननक, बैंकले यस्तो चेक जाुँच गने  क्रममा नैिातामा मौज्दात भए नभएको, िस्ताक्षर वा नमनत नमले ननमलेको, अंक र अक्षरमा फरक परे  नपरेको लगायतका नवषयमा यनकन गररसके को हुन्छ । साथै गुड फर पेमेन्ट चेक बराबरको रकम  सम्बखित िातामा नै रोक्का गररएको हुन्छ वा अन्य आन्तररक िाता (मानजनन िातामा) िर ान्सफर गररएको  हुन्छ । यसथन, गुड फर पेमेन्ट चेकलाई नवत्तीय कारोबारमा नगदसरि मान्यता र नवश्वास गररन्छ । गुड फर पेमेन्ट गने चेकको साथमा ननवेदन नदएपिात् नननित शुल्क नलएर बैंक तथा नवत्तीय संस्थाले सो  चेकलाई गुड फर पेमेन्ट भनी प्रमा...
Read more